İslam dinin beş temel şartından bir tanesi de oruçtur. Oruç tutma zamanı fecr-i sadık denilen şafağın doğuşundan akşam namazı vaktinin giriş zamanı olan güneş batışına kadarki gündüz süresidir.
Her çeşit oruç için bu süre geçerlidir. Ancak her Müslüman için farz kılınan oruç, Ramazan ayı boyunca belirtilen süre içinde tutulan oruçtur. Buna göre, farz, vacip, sünnet ve nafile olan her orucun süresi; imsak ile iftar zamanları arasıdır.
Orucun çeşitleri;
1-) Farz oruçlar: Ramazan orucunun edası ve kazası, keffaret oruçları farz olan oruçlardır.
2-) Vacip olan oruçlar: Hanefi mezhebine göre, bilerek bozulan nafile orucu kaza etmek vaciptir. Şafii mezhebine göre, zorunlu bir sebeb olmadan nafile bir orucu bozmak mekruhtur, fakat böyle bir orucu kaza etmek gerekmez. Her iki mezhebe göre, Adanmış oruçları tutmakta vaciptir.
3-) Sünnet ve nafile olan oruçlar: Aşure gününde, bir önceki veya bir sonraki günle beraber oruç tutmak, haftanın pazartesi ve perşembe günleri, Arefe günü ve şevval ayında altı gün oruç tutmak sünnettir. Ramazan ayı dışında gün aşırı bütün yılı oruçlu geçirmek menduptur. Buna “Hz. Davud (Aleyhisselam)’un orucu” denir.
4-) Mekruh olan oruçlar: Sadece aşure günü oruç tutmak, “Nevruz” adı verilen günde bilerek oruç tutmak, haftanın yalnız Cuma günlerinde oruç tutmak, mekruhtur.
5-) Tahrimen mekruh ya da haram olan oruçlar: Hanefi mezhebine göre, Ramazan bayramının birinci gününde, kurban bayramının dört gününde ve şekk gününde oruç tutmak tahrimen mekruhtur.
Şafii mezhebine göre, Oruç tutmanın haram olduğu günler şunlardır;
1-) Ramazan ve Kurban bayramlarının günlerinde oruç tutmak haramdır.
2-) Teşrik günlerinde oruç tutmak haramdır.
3-) Şekk günlerinde oruç tutmak haramdır.
4-) Şaban ayının ikinci yarısında oruç tutmak bir rivayete göre mekruh bir rivayete göre haramdır.
Ancak oruçlu kişi özellikle değil de adeti gereği bu günlerde oruç tutarsa, yani bu günler onun adetine tevafuk ederse, şekk gününde de, şaban ayının ikinci yarısında da oruç tutmak haram olmaz
